Werkbezoek Waadrâne: Te land, ter zee en in de zilte lucht

1 september 2023

Agrarisch Collectief Waadrâne organiseerde vandaag het jaarlijkse KBF-werkbezoek voor statenleden en andere, bij agrarisch natuurbeheer betrokken, partijen. Zo’n 40 belangstellenden konden bij Mts. Wassenaar-Prins in Nes (Noardeast-Fryslân) verwelkomd worden.
Het werkbezoek heeft de titel ‘Te land, ter zee en in de zilte lucht’ meegekregen. Het unieke landschap, de Waddenzee en de zilte lucht kenmerken nl. het noordelijke akkerbouwgebied van Fryslân. Dit is het werkgebied van akkerbouwers, melkveehouders en vissers. Het zijn deze ondernemers die terecht zijn gekomen in een soort realityshow waarin overheid en media een parcours met allerlei obstakels hebben gebouwd. Hoe spelen de ondernemers dit spel?

In het openingswoord door Hans Kroodsma, voorzitter Agrarisch Collectief Waadrâne, ging hij de strijd aan in het onderdeel ‘met glans van de schans’. In de afgelopen periode van Agrarisch Natuur- en Landschapsbeheer (ANLb) hebben de collectieven veel moeten uitvinden om uiteindelijk de finish te bereiken. In 2016 zijn we enthousiast gestart met het ANLb en met een aantal hobbels in het parcours hebben we uiteindelijk, een jaar later dan gepland, eind 2022 de finish behaald.
In het werkgebied van Waadrâne werd al veel weidevogelbeheer uitgevoerd, het akkervogelbeheer in zeer beperkte mate. Dit hebben we dan ook grotendeels zelf moeten ‘uitvogelen’ en zijn trots op wat we samen met onze deelnemers hebben neergezet. Dit hebben we tot uiting gebracht in het magazine ‘útfûgelje’, over deze eerste 7 jaar akkervogelbeheer in het noorden van Fryslân, welke we begin 2023 hebben gepresenteerd.

Het onderdeel ‘snel naar de bel’ werd uitgevoerd door Albert van der Ploeg, voorzitter van Kollektivenberied Fryslân (KBF). Hij stelde dat boeren graag een bijdrage willen leveren aan natuurinclusieve landbouw, maar dan moet er wel een goed verdienmodel tegenover staan. De beheervergoeding die boeren nu krijgen voor ANLb is niet meer dan een onkostenvergoeding. Daarnaast moet er perspectief komen voor de lange termijn, dus langere contracten dan 6 jaar. Het KBF maakt zich hard om dit provinciaal en landelijk bespreekbaar te maken.

Gedeputeerde Femke Wiersma kwam ook nog kort aan het woord. Zij wil zich sterk maken voor een gezonde landbouw waarbij elke agrariër zelf de keuze kan maken hoe hij of zij dat gaat aanpakken.

Wat bij alle drie sprekers als belangrijk punt wordt benoemd is dat we samen moeten ‘oparbeidsje’ om te komen tot een gezonde en duurzame landbouw.

Ten slotte kwam Roel Wassenaar, de gastheer, aan het woord. In maatschap met zijn vrouw Tjitske runt hij het akkerbouwbouwbedrijf in Nes waar hij voornamelijk pootaardappelen teelt. Afgelopen week is gestart met het rooien en in de loods, waar de bijeenkomst werd gehouden, staan de machines opgesteld om de aardappelen in te schuren. Enthousiast vertelde hij over het proces van het inschuren van de aardappelen. Wassenaar doet sinds de start van het ANLb mee met akkervogelbeheer door vogelakkers aan te leggen. Hij doet dit met name voor de akkervogels, maar ook om winters een schuilplaats te bieden aan andere dieren.

Daarna ging het gezelschap op de platte kar langs het beheer in de omgeving van Nes en Moddergat. Onderweg werd in de vogelakker van Mts. Wassenaar-Prins een drone gedemonstreerd. Deze wordt met name ingezet in het weidevogelbeheer om nesten te detecteren. In het akkervogelbeheer is het vooral gericht om andere dieren te lokaliseren, zoals jonge reeën en hazen. Voordat de eiwitstroken gemaaid worden, worden de dieren verplaatst of het deel waar de dieren zitten wordt niet gemaaid.
Bij de garnalenfabriek in Moddergat was een kort optreden door Gerrit Haaksma over ‘de fjouwer oeren fan ‘e ko’.
De laatste stop van de rondrit was bij het zonnebloemlint aan de Mokselbankwei. Met behulp van donaties en sponsoring proberen we een zonnebloemlint van 9 km te realiseren. Hiermee willen we inwoners en bedrijven uit de regio betrekken bij ons werk.

Bij terugkomst stond er in de tuin bij Theaterkerk Nes een streeklunch, met o.a. brood, zuivel en schar uit de regio, als afsluiting klaar. Deze locatie is niet zomaar gekozen, Agrarisch Collectief Waadrâne werkt nl. met Theaterkerk Nes samen in Stichting Twirre. Twirre organiseert o.a. Tour de Boer-tochten en streekmarkten.
Vanaf 1 september is in Theaterkerk Nes de tentoonstelling ‘De traanjagers’ te zien. De tentoonstelling werd door middel van het hijsen van ‘De traanjagers’-vlag door Anne-Goaitske Breteler en Anna Drijver geopend.

Mede door het schitterende weer kunnen we spreken van een zeer geslaagde bijeenkomst.